Sanat Nedir?
Sanat nedir? En basit tanımıyla sanat, duygu ve düşüncelerin yaratıcılık, hayal gücü ve seçilmiş bir disiplinle ifade edilmesidir. Keşke bu kadar basit olsaydı sanatı tanımlamak. Düşünce tarihi yüzyıllardır sanatın ne olduğu üzerine sorgulamalar içindedir sonunda tanımlamalar yine sadece kişinin kendisiyle ilgilidir. Fakat tabi ki bu konuyla ilgili belli başlı çıkarımlar da var ve biz bu çıkarımlar üzerinden video oyunlarının sanat eseri olup olamayacağını tartışacağız.
Öznellik Algısı Sanat ve Öznellik
Öncelikle, oyunlar ile sanat arasındaki ilişkiyi değerlendirirken çoğunlukla öznel bir yaklaşımla hareket ediyoruz. Bu, “duygudan duyguya sürükledi, kalbime dokundu, o yüzden sanattır” veya “ben oyun oynamak istiyorum, lezzetli bir oyun istiyorum ama işin içine sanat girince beni tatmin etmeyen sonuçlarla karşılaşıyorum” gibi ifadeleri içeriyor. Ancak her iki yaklaşım da problemli. Sanat, öznel yaklaşımlarımızla veya zevklerimizle şekillenmez ve sanatın kişisel zevklerinizi mahvetme gibi bir amacı da yok.
Oyun ve Öznellik
Oyun firmalarının sanatla ilgilenmesinin nedeni, sanat ögeleri barındıran oyunların daha az beğenilen oyunlardan daha çok ilgi çekmesi ve pazarlamada büyük kolaylık sağlamasıdır. Bu yüzden son yıllarda sinema filmi gibi diyebileceğimiz oyunlar görmeye başladık. Doğru yaklaşım ise nesnel bir yaklaşımla, sanatın oyunla ilişkisini daha tarafsız bir şekilde değerlendirmektir. Estetik bir değerlendirme yapabilmek için kişisel deneyimlerimizin ötesine geçmemiz gerekir.
Alman filozof Friedrich Schiller’in “oyun kuramı” ise sanatın ve oyunun insan doğasının iki temel özelliği olan duygusal ve akılsal tarafları birleştirip uyumlu hale getirmesi gerektiğini savunur. Sanat ve oyun, insanı özgürleştirir ve içindeki kontrolsüz dürtülerin çatışmasından kurtarır. Schiller’e göre insan ancak oyun oynadığında tam anlamıyla insandır ve sanat ile oyun bu yüzden değerlidir.
İngiliz filozof R. G. Collingwood, sanatın üç temel ilkeye dayandığını belirtir: sanatın amacı ve ereği, doğayı kopyalamak yerine hayal gücü ile yeni dünyalar yaratmak ve sanatsal düşünce yapısına sahip olmak. Video oyunları da bu ilkeler doğrultusunda değerlendirilebilir.
Sanatın ve oyunun kuralları olduğu sürece, video oyunlarının da sanat olarak kabul edilme potansiyeli vardır.
Bir sanat eseri dediğimiz oyunlar her zaman her oyuncuyu mutlu etmeyebilir. Puzzle platform oyunları genellikle zorlayıcıdır ve bazı oyuncuları tatmin etmeyebilir. Ancak bu oyunlar bize bir süreci yaşatmayı amaçlar ve bu süreçte bir sanat eseri olarak değerlendirilebilirler.
Eğer bu yazıyı ilginç bulduysanız, sizi bir adım daha ileri götürecek başka bir bloga göz atmanızı öneriyoruz! Konuyla ilgili daha derinlemesine bilgi edinmek ve ilham almak için “Sanat Felsefesi Nedir?” yazımızı mutlaka okuyun. İlginizi çekeceğine eminiz.
Yazımızda bahsettiğimiz konular hakkında daha fazla bilgi almak veya bize ulaşmak isterseniz, sosyal medya hesaplarımızı takip edebilirsiniz. Güncel içeriklerimiz ve paylaşımlarımız için bizi Instagram ve Pinterest sayfalarımızdan takip edebilirsiniz.

